Zbycie udziałów w spółce z o.o. – przewodnik dla wspólników

laptop, office, hand

Decyzja o zbyciu udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.) rzadko jest podejmowana w sposób impulsywny. Wspólnicy najczęściej kierują się różnorodnymi motywami, które mogą obejmować chęć wyjścia z działalności, potrzebę płynności finansowej lub zmiany w strategii inwestycyjnej. Niemniej jednak, proces ten nie jest prosty i wiąże się z różnymi ograniczeniami prawno-umownymi.

Zbycie udziałów krok po kroku 

Zbycie udziałów, to procedura która składa się z kilku strategicznych etapów. Zanim przystąpimy do transakcji, zaleca się:

  1. Sprawdzenie umownych ograniczeń – Należy zweryfikować postanowienia umowy spółki oraz dodatkowe umowy między wspólnikami, które mogą wprowadzać regulacje dotyczące zbywalności udziałów (art. 183 Kodeksu spółek handlowych).
  2. Analiza przepisów prawnych – Zapoznaj się z obowiązującymi przepisami, które mogą wpływać na możliwość zbycia udziałów, głównie Kodeksem spółek handlowych.
  3. Uzyskanie zgody – Jeśli umowa spółki tego wymaga, konieczne będzie uzyskanie zgody na zbycie udziałów (art. 184 § 1 Kodeksu spółek handlowych).
  4. Wycena udziałów – Przeprowadzenie wyceny udziałów jest kluczowe dla ustalenia ich wartości rynkowej.
  5. Zawarcie umowy zbycia – Umowa powinna być sporządzona w formie pisemnej z notarialnym poświadczeniem (art. 180 § 1 Kodeksu spółek handlowych).
  6. Zawiadomienie spółki – Spółka musi zostać poinformowana o przejściu udziałów, co jest kluczowe dla uznania nowego wspólnika (art. 184 § 2 Kodeksu spółek handlowych).
  7. Dokonanie zgłoszeń – Zgłoszenie zmian do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) oraz Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR) (art. 19 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym).
  8. Zapłata podatków – Należy uiścić odpowiednie zobowiązania podatkowe związane z transakcją.

Wymogi formalne

Umowa dotycząca zbycia udziałów powinna być sporządzona w formie pisemnej, poświadczonej notarialnie. Należy również pamiętać, że zbycie udziałów za pośrednictwem platformy internetowej (np. S24) jest możliwe gdy Spółka została założona za pośrednictwem tejże platformy. 

Umowne ograniczenia zbycia

Ograniczenia w zbywaniu udziałów mogą wynikać z postanowień umowy spółki. Powszechnie stosowane regulacje to w szczególności:

  • Prawo pierwszeństwa nabycia (art. 14 Kodeksu spółek handlowych) – Inni wspólnicy mają możliwość nabycia udziałów przed osobami trzecimi.
  • Prawo pierwokupu (art. 592 Kodeksu cywilnego) – Dotyczy zbycia udziałów w drodze sprzedaży oraz wymusza na sprzedającym zawarcie umowy warunkowej z potencjalnym nabywcą.
  • Ograniczenia dotyczące nabywcy – Umowa spółki może zawierać wymagania co do osoby nabywcy udziałów.

Zgoda spółki na zbycie udziałów

Choć z treści art. 184 § 1 Kodeksu spółek handlowych nie wynika obowiązek posiadania zgody spółki na zbycie udziałów, umowa spółki może wprowadzać taki wymóg. Brak zgody może skutkować nieważnością transakcji. W przypadku odmowy zarządu, wspólnik ma prawo wystąpić do sądu rejestrowego o zgodę na zbycie udziałów na podstawie „ważnych powodów”, co reguluje art. 184 § 2 Kodeksu spółek handlowych. Ważne powody mogą obejmować sytuacje takie jak przeprowadzka za granicę czy prowadzenie działalności konkurencyjnej. Sąd rejestrowy może zgodzić się na zbycie, jeżeli uzna, że istnieją uzasadnione przesłanki.

Ograniczenia wynikające z przepisów

Zbywanie udziałów może być regulowane przepisami ustawowymi, szczególnie w przypadku spółek, które posiadają nieruchomości rolne. Zgodnie z ustawą o Krajowym Ośrodku Wsparcia Rolnictwa (KOWR), w przypadku gdy spółka z o.o. jest właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości rolnej o powierzchni co najmniej 5 ha, KOWR ma prawo pierwokupu na udziały w takiej spółce. Wspólnicy są zobowiązani do zawiadomienia KOWR o zamiarze zbycia udziałów, a KOWR ma 2 miesiące na skorzystanie z tego prawa (art. 1 ust. 4 ustawy o KOWR).

Ponadto, nabycie udziałów przez cudzoziemców w spółkach polskich może wymagać zezwolenia ministra właściwego do spraw wewnętrznych, jeżeli spółka jest właścicielem nieruchomości w Polsce lub nabycie to prowadzi do objęcia kontroli przez cudzoziemców (art. 1 ust. 1 ustawy o kontroli niektórych inwestycji).

Kluczowe aspekty prawne

Każda transakcja zbycia udziałów wymaga szczegółowej analizy. Ważne jest sprawdzenie czy udziały nie są obciążone np. zastawem, a także, czy spółka korzystała z dofinansowań, które mogą wprowadzać dodatkowe ograniczenia, jak np. konieczność uzyskania zgody organu finansującego na zmiany w składzie osobowym spółki.

Warto także przeanalizować obowiązki informacyjne w umowach kredytowych oraz leasingowych. Wiele umów nakłada obowiązek informowania banku lub instytucji finansowej o planowanej zmianie w składzie wspólników. Niezastosowanie się do tych zapisów może skutkować wypowiedzeniem umowy przez kredytodawcę oraz wymuszeniem natychmiastowej spłaty pozostałych zobowiązań finansowych.

Obowiązki rejestracyjne i podatkowe

Po zbyciu udziałów należy dopełnić obowiązków rejestracyjnych. Jeśli nowy wspólnik dysponuje więcej niż 10% kapitału zakładowego, zmiana musi zostać zgłoszona do Krajowego Rejestru Sądowego (art. 19 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym). Dodatkowo, jeśli zmieni się stan beneficjentów rzeczywistych spółki, należy zaktualizować informacje w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR) (art. 3 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu).

Obowiązki podatkowe związane ze zbyciem udziałów

Zarówno sprzedawca, jak i nabywca mają określone obowiązki podatkowe:

Dla sprzedawcy:

  1. Podatek dochodowy – Zbycie udziałów to dochód, który podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym (PIT w przypadku osób fizycznych, CIT w przypadku osób prawnych) zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych i ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych (stawka wynosi 19% uzyskanego dochodu).
  2. Koszty uzyskania przychodu – Sprzedawca może odliczyć koszty związane z transakcją, takie jak opłaty notarialne.
  3. Rozliczenie podatku – Dochód z tytułu zbycia udziałów powinien być wykazany w odrębnym zeznaniu PIT-38, składanym do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym.

Dla nabywcy:

  1. Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC) – Nabywca jest zobowiązany do zapłaty PCC w wysokości 1% wartości rynkowej nabywanych udziałów (zgodnie z ustawą o podatku od czynności cywilnoprawnych). Podatek PCC należy uiścić w ciągu 14 dni od daty zawarcia umowy oraz złożyć odpowiednią deklarację PCC-3. Niezłożenie i niewpłacenie podatku w wyznaczonym czasie może skutkować nałożeniem kar finansowych.

Zawiadomienie spółki o przejściu udziałów

Po zawarciu umowy zbycia udziałów ważnym krokiem jest zawiadomienie spółki o dokonanym przejściu udziałów. Oba zainteresowane strony (czyli nabywca i zbywca) powinny poinformować spółkę, przedstawiając dowód przejścia udziałów, w tym umowę zbycia. Tego typu czynność jest istotna, ponieważ zbycie udziałów staje się skuteczne wobec spółki dopiero w momencie, gdy spółka otrzyma od jednej ze stron ww. zawiadomienie wraz z dowodem.

Podsumowanie

Proces zbycia udziałów w spółce z o.o. jest skomplikowany i wieloaspektowy, wymagający dokładnego zrozumienia przepisów prawnych, obowiązków rejestracyjnych oraz implikacji podatkowych. Właściwe przygotowanie i analiza wszystkich warunków oraz ograniczeń jest kluczowe dla bezpiecznego przeprowadzenia transakcji, która zaspokoi potrzeby zarówno sprzedającego, jak i kupującego.

Jeżeli masz pytania lub potrzebujesz wsparcia w tym zakresie, zachęcam do kontaktu. Zapewniam profesjonalną obsługę oraz pełne doradztwo związane z wszelkimi formalnościami prawnymi dotyczących zbycia udziałów w spółce z o.o.

Poinformuj znajomych

Inne artykuły na blogu

Polityka prywatności i plików cookies

Zgodnie z z art. 13 ust. 1−2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27.04.2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.Urz. UE L 119, s. 1) – dalej RODO – informujemy, że niniejszy dokumenty reguluje zasady przetwarzania Państwa danych osobowych i wykorzystywania plików cookies w związku z korzystaniem z naszej strony internetowej i kontaktami e-mailowymi lub telefonicznymi.

Podstawowe dane:

  • Adres strony internetowej: adwokat-mc.pl(zwana dalej „stroną”)
  • Administrator Państwa danych osobowych:  Agnieszka Mirowska-Czarnecka (zwany dalej „administratorem”)
  • Adres kontaktowy: kancelaria@adwoka-mc.pl

Skrócona wersja – najważniejsze informacje:

  • Kontaktując się z nami, przekazują nam Państwo swoje dane osobowe, a my gwarantujemy, że Państwa dane pozostaną poufne, bezpieczne i nie zostaną udostępnione jakimkolwiek podmiotom trzecim bez Państwa wyraźnej zgody.
  • Powierzamy przetwarzanie danych osobowych tylko sprawdzonym i zaufanym podmiotom świadczącym usługi związane z przetwarzaniem danych osobowych.
  • Korzystamy z narzędzi analitycznych Google Analytics, które zbierają informacje na temat odwiedzin strony, takie jak podstrony, czas spędzony na stronie czy przejścia pomiędzy poszczególnymi podstronami. W tym celu wykorzystywane są pliki cookies firmy Google LLC dotyczące usługi Google Analytics.
  • Wykorzystujemy pliki cookies własne w celu prawidłowego działania strony.

Jeżeli powyższe informacje nie są dla Państwa wystarczające, poniżej znajdują się dalej idące szczegóły:

§1 Dane osobowe

  1. Osoba odwiedzająca stronę lub  kontaktująca się z Administratorem za pośrednictwem poczty elektronicznej bądź telefonu (zwana dalej „użytkownikiem”) może przekazywać swoje dane osobowe Administratorowi za pomocą dostępnych form kontaktu,
  2. Administratorem danych osobowych Użytkownika jest Administrator.
  3. Dane przekazane Administratorowi  przetwarzane są w celach wyszczególnionych w §2
  4. Administrator gwarantuje poufność wszelkich przekazanych mu danych osobowych.
  5. Podanie danych jest zawsze dobrowolne, ale niezbędne do podjęcia przez Użytkownika kontaktu,
  6. Dane osobowe są gromadzone z należytą starannością i odpowiednio chronione przed dostępem do nich przez osoby do tego nieupoważnione.
  7. Dane osobowe użytkownika będą przetwarzane do zakończenia komunikacji z nami lub, w razie podjęcia współpracy do końca okresu przedawnienia potencjalnych roszczeń z umowy. Dane zawarte na fakturach będą przetwarzane do końca okresu, przez który przepisy prawa wymagają przechowywać dokumentację rachunkową. Ponadto, część danych może być również przetwarzana po upływie wskazanych wcześniej okresów przez czas prowadzenia przez nas działalności gospodarczej w celach archiwalnych, analitycznych i statystycznych opisanych bardziej szczegółowo w §2
  8. Użytkownikowi przysługują następujące uprawnienia:
    • prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania,
    • prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania,
    • prawo do przenoszenia danych,
    • prawo do cofnięcia zgody na przetwarzanie danych osobowych w określonym celu, jeżeli Użytkownik uprzednio taką zgodę wyraził,
    • prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez Administratora

§2 Cele i podstawy przetwarzania

Dane przetwarzane są w następujących celach:

  • odpowiedź zwrotna na otrzymane zapytanie w związku z prośbą o taki kontakt skierowaną do nas – podstawą prawną przetwarzania danych jest zgoda użytkownika wynikająca z zainicjowania z nami kontaktu (art. 6 ust. 1 lit. a RODO),
  • archiwizacja korespondencji przychodzącej i wychodzącej na wypadek potrzeby wykazania jej przebiegu, co jest naszym prawnie uzasadnionym interesem (art. 6 ust. 1 lit. f RODO),wykonania
  • jeżeli nasz kontakt doprowadzi do nawiązania współpracy, dane będą następnie przetwarzane w celu wykonanie zawartej z nami umowy (art. 6 ust. 1 lit. b RODO)
  • wystawianie faktur, prowadzenie i przechowywanie dokumentacji rachunkowej (art. 6 ust. 1 lit. c RODO),
  • cele archiwalne (dowodowe) na wypadek prawnej potrzeby wykazania faktów oraz w celu ewentualnego ustalenia, dochodzenia lub obrony przed roszczeniami, co jest naszym prawnie uzasadnionym interesem (art. 6 ust. 1 lit. f RODO),
  • cele analityczne, takie jak dobór usług do naszych klientów, optymalizacja naszych produktów lub usług na podstawie uwag klientów, optymalizacja procesów obsługi na podstawie przebiegu obsługi sprzedaży i posprzedażowej, co jest naszym prawnie uzasadnionym interesem (art. 6 ust. 1 lit. f RODO),
  • badanie satysfakcji klientów i określanie jakości naszej obsługi, co jest naszym prawie uzasadnionym interesem (art. 6 ust. 1 lit. f RODO).

§3 Odbiorcy danych/podprzetwarzający dane osobowe

  1. Dane osobowe użytkownika możemy udostępniać naszym podwykonawcom, czyli podmiotom, z których usług korzystamy przy przetwarzaniu danych osobowych
  2. Dane osobowe użytkownika mogą być przekazywane do państw trzecich (znajdujących się poza Unią Europejską). Odpowiednie zabezpieczenia danych są zapewnione poprzez zatwierdzony mechanizm certyfikacji w połączeniu z egzekwowalnymi zobowiązaniami odbiorcy danych do odpowiednich zabezpieczeń (program Privacy Shield).
  3. Poniżej znajduje się lista możliwych odbiorców danych Użytkownika:
    • Osoby współpracujące na podstawie umów cywilnoprawnych, wspierające bieżącą działalność administrator
    • Dostawca oprogramowania księgowego,
    • Dostawca oprogramowania do zarządzania projektami,
    • Dostawca pakietu biurowego,
    • Firma utrzymująca stronę na serwerze (hostingodawca),
    • Firma utrzymująca pocztę elektroniczną administratora (dostawca serwera pocztowego),
    • Odpowiednie organy publiczne w zakresie, w jakim Administrator jest zobowiązany do udostępnienia im danych.

§4 Pliki Cookies

  1. Pliki cookies (tzw. „ciasteczka”) stanowią dane informatyczne, w szczególności pliki tekstowe, które przechowywane są w urządzeniu końcowym Użytkownika naszej strony internetowej i przeznaczone są do korzystania z podstron tejże strony. Cookies zazwyczaj zawierają nazwę strony internetowej, z której pochodzą, czas przechowywania ich na urządzeniu końcowym oraz unikalny numer.
  2. Pliki cookies wykorzystywane są w celu:
    • dostosowania zawartości strony internetowej do preferencji Użytkownika oraz optymalizacji korzystania ze stron internetowych; w szczególności pliki te pozwalają rozpoznać urządzenie Użytkownika strony internetowej i odpowiednio wyświetlić stronę internetową, dostosowaną do jego indywidualnych potrzeb;
    • tworzenia statystyk, które pomagają zrozumieć, w jaki sposób Użytkownicy strony internetowej korzystają ze stron internetowych, co umożliwia ulepszanie ich struktury i zawartości;
    • utrzymanie sesji Użytkownika strony internetowej (po zalogowaniu), dzięki której Użytkownik nie musi na każdej podstronie strony internetowej ponownie wpisywać loginu i hasła;
  3. Na naszej stronie internetowej stosowane są dwa zasadnicze rodzaje plików cookies: „sesyjne”  (session cookies) oraz „stałe” (persistent cookies). Cookies „sesyjne” są plikami tymczasowymi, które przechowywane są w urządzeniu końcowym Użytkownika do czasu wylogowania, opuszczenia strony internetowej lub wyłączenia oprogramowania (przeglądarki internetowej). „Stałe” pliki cookies przechowywane są w urządzeniu końcowym Użytkownika przez czas określony w parametrach plików cookies lub do czasu ich usunięcia przez Użytkownika.
  4. W ramach strony internetowej stosowane są lub mogą być stosowane następujące rodzaje plików cookies:
    • „niezbędne” pliki cookies, umożliwiające korzystanie z usług dostępnych w ramach strony internetowej, np. uwierzytelniające pliki cookies wykorzystywane do usług wymagających uwierzytelniania w ramach strony internetowej;
    • pliki cookies służące do zapewnienia bezpieczeństwa, np. wykorzystywane do wykrywania nadużyć w zakresie uwierzytelniania w ramach strony internetowej;
    • „wydajnościowe” pliki cookies, umożliwiające zbieranie informacji o sposobie korzystania ze stron internetowych strony internetowej;
    • „funkcjonalne” pliki cookies, umożliwiające „zapamiętanie” wybranych przez Użytkownika ustawień i personalizację interfejsu Użytkownika, np. w zakresie wybranego języka lub regionu, z którego pochodzi Użytkownik, rozmiaru czcionki, wyglądu strony internetowej itp.;
    • „analityczne” – np. Google Analytics , które zbierają informacje na temat odwiedzin strony, takie jak podstrony, czas spędzony na stronie czy przejścia pomiędzy poszczególnymi podstronami. W tym celu wykorzystywane są pliki cookies firmy Google LLC dotyczące usługi Google Analytics.
  5. W wielu przypadkach oprogramowanie służące do przeglądania stron internetowych (przeglądarka internetowa) domyślnie dopuszcza przechowywanie plików cookies w urządzeniu końcowym Użytkownika. Użytkownicy strony internetowej mogą dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących plików cookies. Ustawienia te mogą zostać zmienione w szczególności w taki sposób, aby blokować automatyczną obsługę plików cookies w ustawieniach przeglądarki internetowej bądź informować o ich każdorazowym zamieszczeniu w urządzeniu Użytkownika strony internetowej. Szczegółowe informacje o możliwości i sposobach obsługi plików cookies dostępne są w ustawieniach oprogramowania (przeglądarki internetowej).
  6. Ograniczenia stosowania plików cookies mogą wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie internetowej.
  7. Pliki cookies zamieszczane w urządzeniu końcowym Użytkownika strony internetowej i wykorzystywane mogą być również przez współpracujących z operatorem strony internetowej reklamodawców, partnerów, firmy analityczno-badawcze oraz dostawców aplikacji multimedialnych.

 

§5 Logi serwera

  1. Korzystanie ze strony wiąże się z przesyłaniem zapytań do serwera, na którym przechowywana jest strona. Każde zapytanie skierowane do serwera zapisywane jest w logach serwera.
  2. Logi obejmują m.in. adres IP użytkownika, datę i czas serwera, informacje o przeglądarce internetowej i systemie operacyjnym.. Logi mogą być zapisywane i przechowywane są na serwerze.
  3. Dane zapisane w logach serwera nie są kojarzone z konkretnymi osobami korzystającymi ze strony i nie są wykorzystywane przez nas w celu identyfikacji użytkownika.
  4. Logi serwera stanowią wyłącznie materiał pomocniczy służący do administrowania stroną, a ich zawartość nie jest ujawniana nikomu poza osobami upoważnionymi do administrowania serwerem.

Adam Nowak

radca prawny

Specjalizuje się w prawie gospodarczym i podatkowym. Posiada bogate doświadczenie w obsłudze prawnej spółek

Biegle posługuje się językiem angielskim.

Anna Krajewska

adwokat

Specjalizuje się w prawie autorskim. Posiada bogate doświadczenie w zakresie ochrony dóbr intelektualnych i rejestrowania znaków towarowych.

Biegle posługuje się językiem angielskim.

Strona wykorzystuje pliki cookies w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie. Ustawienia przechowywania cookies można zmienić w przeglądarce. Więcej informacji…